دستگاه تحریک الکتریکی مغز ( tdcs )

معرفی دوره

سوال1: دستگاه tdcs چیست؟

دستگاه tdcs  یکی از دستگاههای مربوط به نوروتراپی است . نوروتراپی به معنی درمان اعصاب  ویا درمان سلولهای عصبی است. ازاین وسیله درمانی هم اکنون در اکثر کشورهای پیشرفته استفاده  می شود زیرا کاملا بی ضرر وبدون عوارض است. بنابراین tdcs دستگاهی است که برای درمان سلول های عصبی ویا بیماری های مربوط به اعصاب بکار می رود. 

سوال2: طرز کار این دستگاه چگونه است؟

این دستگاه دارای یک باطری 9 ولتی است و جریان مستقیم حداکثر 2میلی آمپر ایجاد میکند که توسط سیم ها به دو عدد سنسور یا الکترود هدایت میشود .این الکترودها در داخل یک پارچه اسفنجی که با محلول آب نمک خیس شده قرار میگیرند تا هدایت جریان الکتریکی بهتر شود. الکترودهای مزبورکه یکی قطب مثبت (آند) و دیگری قطب منفی (کاتد) است روی پوست سر قرار داده می شود .

سوال 3: آیا این الکترودها را در هر جایی از سر می توان قرار داد؟

همانطوریکه  می دانید هر ناحیه از مغز از نظر فیزیولوژی کار مخصوص به خود را داردو با توجه به نوع بیماری وبا توجه به نوع کاری که می خواهیم انجام دهیم محل قراردادن الکترود ها فرق میکند.

سوال4: نحوه عملکرد وتاثیر این دستگاه به مغز چگونه است ؟

جریان الکتریکی ضعیف توسط الکترود هایی که بر روی پوست سر وصل شده، از قسمتهای مختلف عبورمی کند تاخود را به سطح قشر مغز برساند .این قسمت های مختلف عبارتند از طبقات مختلف پوست ،مو، استخوان ،جمجمه ،سخت شامه ،نرم شامه و مایع مغزی نخاعی که بین آنها قرارگرفته است. دراین مسیر حدود 50% توان الکتریکی گرفته می شود ودرحدود 50% با قیمانده این جریان الکتریکی ضعیف می تواند خود را به سطح قشر مغز برساند.

سوال 5: آیا این جریان ضعیف الکتریکی برای مغز ویا انسان مضراست؟

خیر تا بحال هیچ نوع عوارض جانبی از این دستگاه گزارش نشده است.

سوال 6: جریان الکتریکی ضعیف در سطح قشر مغز چگونه عمل میکند که باعث بهبود عملکرد ویا درمان بیماری می شود ؟

جریان الکتریکی مستقیم و ضعیف که به قشر مغز می رسد درسطح نورون ها یا سلول های مغزی در ناحیه قطب مثبت با عث دپولاریزاسیون ودر ناحیه قطب منفی (کاتد) باعث هیپرپولاریزاسیون در سطح سلول مغزی می شود این عمل باعث ورود کلسیم به داخل سلول شده ودر نتیجه باعث افزایش فعالیت سلولی می شود خود این عمل باعث افزایش میزان گلوکز واکسیژن در آن ناحیه می شود وبه ترمیم مغز کمک می کند. این عمل ازطریق ایجاد ارتباطات جدید بین سلول ها ویا ایجاد ارتباط سلول های سالم با سلول های آسیب دیده در مجموع به باز توانی وترمیم و بهبود ویا افزایش توان عملکرد در آن ناحیه می انجامد .

سوال 7: در چه مواردی میتوان از دستگاه tdcs استفاده کرد؟

این وسیله یک ابزار کمکی برای درمان است که افراد سالم  نیزمیتوانند برای افزایش توان عملکرد مغزی  تقویت حافظه  و افزایش قدرت یادگیری ازآن استفاده کنند . درضمن بعنوان درمان کمکی در بیماری های مثل افسردگی ،اضطراب ، بی خوابی ، سردردهای  میگرنی ،فیبرو میالژی ، بازتوانی سکته مغزی ، اختلالات تکلمی که به دنبال سکته مغزی ایجاد شده ، انواع دردهای مختلف بدن که به دارو جواب نداده ، وزوزگوش ، پارکینسون ، آسیب های ناشی از ضربه نخاع ، کاهش اشتها ،تعدیل وزن ، تقویت حافظه دربیماری آلزایمر و بیش فعالی کودکان بکار میرود و در مورد خانم های  حامله ای که از بیماری افسردگی رنج میبرند وبعلت محدودیت در مصرف داروی ضد افسردگی نمی توان به آنها دارو تجویز کرد بهترین وبی ضررترین وسیله دراین مورد انتخاب tdcs است چون هیچگونه عوارض جانبی ندارد.

سوال8: چه کسانی نباید ازدستگاه tdcsاستفاده کنند ؟

کسانیکه باطری قلب ویا دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب دارند وکسانی که پوست سر آنها زخم  است  ویاخراشیدگی دارد .

سوال 9: مدت زمانیکه بیمار لازمست در زیر دستگاه بماند چقدر است ؟

معمولا بسته به پروتکل وبرنامه درمانی که درمانگر بر روی دستگاه انتخاب کرده دستگاه   بطور اتوماتیک   پس از اتمام برنامه خاموش می شود ودر موقع خاموش شدن با آلارمی که دارد درمانگر الکترودها را ازسرجدا می کند،  به طور متوسط مدت زمان درمان  حداقل 10دقیقه وحداکثر 30دقیقه است و درمانگر باتوجه به نوع بیماری مدت زمان را ازقبل تعیین می کند .

سوال10: وقتیکه دستگاه tdcs کار می کند شخص چه احساسی دارد ؟

در شروع درمان معمولا شخص احساس سوزش خیلی ضعیفی در ناحیه ای که الکترود وصل شده  احساس می کند وپس از مدتی ازبین می رود .

سوال11: تعداد جلسات وفاصله  بین جلسات چگونه تنظیم می شود؟

براساس نوع  درمان متفاوت است.  معمولا تعداد جلسات حداکثر 10 جلسه وفاصله بین جلسات 24ساعت میباشد و در بعضی موارد فاصله بین جلسات بیشتر و یا کمتر نیز میشود.